เวิร์ด-ทู-เท็กซ์
เมื่อวานมีคนมาขอให้ช่วยสอนการใช้ เลเท็กซ์ หลายคนในช่วงใกล้ๆ กันโดยมิได้นัดหมาย เนื่องจากช่วงหลังมีการขยายการส่งบทความวิชาการไปลงวารสารที่หลากหลายมากขึ้น และวารสารแทบทั้งหมด (ถ้าไม่ใช่ทั้งหมด) จะกำหนดรูปแบบการเรียงพิมพ์มาตรฐานเป็นเลเท็กซ์อยู่แล้ว มีบ้างที่บางวารสารอาจจะยอมรับรูปแบบของโปรแกรมเวิร์ดโพรเซสซิ่ง (ไมโครซอร์ฟเวิร์ด หรือ เวิร์ดเพอร์เฟค ต่อไปอาจจะรองรับ โอเพนออฟฟิศ ด้วยก็ไม่แน่) แต่ก็ต้องนำข้อมูลเหล่านั้นไปเรียงพิมพ์ใหม่อีกครั้ง นี่เป็นการยืนยันถึงคุณภาพของเลเท็กซ์และโปรแกรมในโลกโอเพนซอร์สได้เป็นอย่างดี
ปัญหาหลักของผู้ที่เริ่มหันมาใช้เลเท็กซ์ใหม่ๆ ก็คือ รู้สึกยุ่งยากในการต้องมาเรียนรู้ การป้อนคำสั่งมากมายเพื่อแทนสมการ แบ่งคอลัมน์ จัดหน้า ฯลฯ ทำให้หมดกำลังใจทำกันไปนักต่อนัก ทั้งๆ ที่เดี๋ยวนี้บรรณาธิกรณ์ (เอดิเตอร์) รุ่นใหม่นั้น ได้ช่วยอำนวยความสะดวกให้มากแ้ล้ว มีปุ่มลัดมากมายช่วยให้ไม่ต้องจำคำสั่งทั้งหมด แต่หลายๆ คน แค่เห็นตัวหนังสือเต็มไปหมดก็ขยาดแล้ว จึงมีคนถามว่า ไม่มีวิธีที่ง่ายกว่านี้หรือ?
โดยส่วนตัวแล้ว อยากให้ทุกคนได้เริ่มเรียนรู้จากพื้นฐาน ที่แรกๆ อาจจะดูเหมือนยากลำบากสักหน่อย แต่ถ้าฝ่าฝันไปได้ ก็จะได้สิ่งดีๆ ตอบแทนแน่นอน จึงไม่ค่อยอยากให้ใช้วิธีลัด แต่เอาเข้าจริงๆ อาจพาลทำให้คนที่สนใจจะใช้เลเท็กซ์ล้มเลิกความตั้งใจไปซะหมด จึงมานั่งนึกๆ ดู ว่ามีอะไรที่ง่ายสำหรับผู้เริ่มต้นไหม อันดับแรกที่นึกถึงก็คือโปรแกรมตระกูล "วิซซี่วิก" และแน่นอนตัวแรกที่นึกถึงก็คือ ลิกซ์ อันนี้เป็นตัวแรกๆ เลยที่รู้จัก เคยคิดจะใช้เหมือนกัน แต่ทำไปทำมาก็ใช้โน็ตแพ็ดนี่แหล่ะ เป็นอุปกรณ์ตัวแรก เดี๋ยวนี้ย้ายไปทำเลเท็กซ์บนลินุกซ์เต็มตัว ก็เลยใช้แต่ จีอีดิต เรื่อยมา
จากนั้นก็ลองๆ ค้นกูเกิ้ลดู ก็พบอีกตัวที่น่าสนใจ นั่นคือ บาโคม่า เท็กซ์ ดูคล้ายๆ บรรณาธิกรณ์ทั่วไป แต่มีความสามารถแบบวิซซี่วิก สุดท้ายก็มาถึงหัวเรื่องของวันนี้ นั่นคือโปรแกรม "เวิร์ด-ทู-เท็กซ์" และโปรแกรมคู่หู "เท็กซ์-ทู-เวิร์ด" ซึ่งเป็นโปรแกรมที่ใช้แปลงไฟล์กลับไปกลับมา ระหว่างไฟล์ตระกูล เท็กซ์ กับตระกูลเวิร์ด ได้ เคยลองใช้เมื่อหลายปีก่อน ไม่ค่อยประทับใจนัก เนื่องจากยังแปลงไฟล์ได้ไม่ดี สมการบางตัวมันไม่เข้าใจ มันก็แปลงออกมาเป็นรูปเฉยเลย แถมไม่เข้าใจเยอะซะด้วย ก็เลยเลิกสนใจไป มาคราวนี้เขาออกเวอร์ชันใหม่มา สามารถทดลองใช้ได้ ๓๐ วัน เลยโหลดมาลองสักหน่อย ปรากฏว่า คราวนี้มันทำงานได้ดีมากๆ จนไม่น่าเชื่อ ขนาดสมการซับซ้อนมันก็ยังแปลงมาได้ไม่ผิดสักตัว! อืมๆ เทคโนโลยีก้าวไวดีจริง โปรแกรมตัวนี้จึงนับเป็นโปรแกรมทางเลือกที่ไม่เลวทีเดียว สำหรับเป็นสะพานเชื่อมให้ผู้คนในโลกของภาพลวงตาแห่งความสะดวกสบายจอมปลอมที่ได้จากโปรแกรม ตระกูลเวิร์ด ได้ลองก้าวเข้ามาสู่โลกแห่งการเรียงพิมพ์ผลงานคุณภาพสูงอย่างเลเท็กซ์ซักที แต่แน่นอนว่าเมื่อแปลงไฟล์มาแล้วก็ใช่ว่าจะสมบูรณ์ทั้งหมด ผู้ใช้ยังคงต้องมีความรู้พื้นฐานเกี่ยวกับเลเท็กซ์ เพื่อปรับแต่งให้ไฟล์ต้นฉบับถูกต้องตรงตามข้อกำหนดอีกครั้งหนึ่ง ไม่ว่าอย่างไร มันก็ทำให้การเริ่มต้นใช้งานเท็กซ์ ง่ายขึ้นมากทีเดียว
สำหรับผู้สนใจใช้งานเลเท็กซ์บนวินโดวส์ โปรแกรมที่แนะนำว่าน่าใช้คือ
ปัญหาหลักของผู้ที่เริ่มหันมาใช้เลเท็กซ์ใหม่ๆ ก็คือ รู้สึกยุ่งยากในการต้องมาเรียนรู้ การป้อนคำสั่งมากมายเพื่อแทนสมการ แบ่งคอลัมน์ จัดหน้า ฯลฯ ทำให้หมดกำลังใจทำกันไปนักต่อนัก ทั้งๆ ที่เดี๋ยวนี้บรรณาธิกรณ์ (เอดิเตอร์) รุ่นใหม่นั้น ได้ช่วยอำนวยความสะดวกให้มากแ้ล้ว มีปุ่มลัดมากมายช่วยให้ไม่ต้องจำคำสั่งทั้งหมด แต่หลายๆ คน แค่เห็นตัวหนังสือเต็มไปหมดก็ขยาดแล้ว จึงมีคนถามว่า ไม่มีวิธีที่ง่ายกว่านี้หรือ?
โดยส่วนตัวแล้ว อยากให้ทุกคนได้เริ่มเรียนรู้จากพื้นฐาน ที่แรกๆ อาจจะดูเหมือนยากลำบากสักหน่อย แต่ถ้าฝ่าฝันไปได้ ก็จะได้สิ่งดีๆ ตอบแทนแน่นอน จึงไม่ค่อยอยากให้ใช้วิธีลัด แต่เอาเข้าจริงๆ อาจพาลทำให้คนที่สนใจจะใช้เลเท็กซ์ล้มเลิกความตั้งใจไปซะหมด จึงมานั่งนึกๆ ดู ว่ามีอะไรที่ง่ายสำหรับผู้เริ่มต้นไหม อันดับแรกที่นึกถึงก็คือโปรแกรมตระกูล "วิซซี่วิก" และแน่นอนตัวแรกที่นึกถึงก็คือ ลิกซ์ อันนี้เป็นตัวแรกๆ เลยที่รู้จัก เคยคิดจะใช้เหมือนกัน แต่ทำไปทำมาก็ใช้โน็ตแพ็ดนี่แหล่ะ เป็นอุปกรณ์ตัวแรก เดี๋ยวนี้ย้ายไปทำเลเท็กซ์บนลินุกซ์เต็มตัว ก็เลยใช้แต่ จีอีดิต เรื่อยมา
จากนั้นก็ลองๆ ค้นกูเกิ้ลดู ก็พบอีกตัวที่น่าสนใจ นั่นคือ บาโคม่า เท็กซ์ ดูคล้ายๆ บรรณาธิกรณ์ทั่วไป แต่มีความสามารถแบบวิซซี่วิก สุดท้ายก็มาถึงหัวเรื่องของวันนี้ นั่นคือโปรแกรม "เวิร์ด-ทู-เท็กซ์" และโปรแกรมคู่หู "เท็กซ์-ทู-เวิร์ด" ซึ่งเป็นโปรแกรมที่ใช้แปลงไฟล์กลับไปกลับมา ระหว่างไฟล์ตระกูล เท็กซ์ กับตระกูลเวิร์ด ได้ เคยลองใช้เมื่อหลายปีก่อน ไม่ค่อยประทับใจนัก เนื่องจากยังแปลงไฟล์ได้ไม่ดี สมการบางตัวมันไม่เข้าใจ มันก็แปลงออกมาเป็นรูปเฉยเลย แถมไม่เข้าใจเยอะซะด้วย ก็เลยเลิกสนใจไป มาคราวนี้เขาออกเวอร์ชันใหม่มา สามารถทดลองใช้ได้ ๓๐ วัน เลยโหลดมาลองสักหน่อย ปรากฏว่า คราวนี้มันทำงานได้ดีมากๆ จนไม่น่าเชื่อ ขนาดสมการซับซ้อนมันก็ยังแปลงมาได้ไม่ผิดสักตัว! อืมๆ เทคโนโลยีก้าวไวดีจริง โปรแกรมตัวนี้จึงนับเป็นโปรแกรมทางเลือกที่ไม่เลวทีเดียว สำหรับเป็นสะพานเชื่อมให้ผู้คนในโลกของภาพลวงตาแห่งความสะดวกสบายจอมปลอมที่ได้จากโปรแกรม ตระกูลเวิร์ด ได้ลองก้าวเข้ามาสู่โลกแห่งการเรียงพิมพ์ผลงานคุณภาพสูงอย่างเลเท็กซ์ซักที แต่แน่นอนว่าเมื่อแปลงไฟล์มาแล้วก็ใช่ว่าจะสมบูรณ์ทั้งหมด ผู้ใช้ยังคงต้องมีความรู้พื้นฐานเกี่ยวกับเลเท็กซ์ เพื่อปรับแต่งให้ไฟล์ต้นฉบับถูกต้องตรงตามข้อกำหนดอีกครั้งหนึ่ง ไม่ว่าอย่างไร มันก็ทำให้การเริ่มต้นใช้งานเท็กซ์ ง่ายขึ้นมากทีเดียว
สำหรับผู้สนใจใช้งานเลเท็กซ์บนวินโดวส์ โปรแกรมที่แนะนำว่าน่าใช้คือ
- โปรแกรมเลเท็กซ์ยอดนิยมบนวินโดวส์ "มิคเท็กซ์"
- โปรแกรมสร้างและดูโพสต์สคริป "โกสต์สคริป" และ "โกสต์วิว"
- โปรแกรมบรรณาธิกรณ์ "วินอีดีที" หรือ "เท็กซ์นิก เซ็นเตอร์"
